Üstün Yetenekli Çocuklar

2003’te Bilim ve Sanat Merkezinde görev yapmaya başladığımda tanıştım farklı çocuklarla. Farklı özellikler, farklı düşünceler, farklı hayaller, farklı hedefler, farklı beklentiler; ancak diğer çocuklar gibi sonuçta onlar da çocuklar. Bu farklılıklar, beraberinde farklı ihtiyaçlar gerektiriyor. Kritik düşünme, problem çözme ve karar verme yetenekleri, hızlı öğrenmeleri, geniş ilgi alanları, tutkulu bir şekilde odaklanmaları, sorgulayıcı tutumları, keskin gözlem güçleri, yaratıcı düşünceleri, risk almaları ve gelişmiş mizah anlayışları gibi özellikler kendini göstermekte. Ancak bu özelliklere rağmen üstün yetenekli çocukların öncelikle anlaşılması daha sonra desteklenmesi gerekiyor. Üstün yetenekli çocukların potansiyellerini ortaya koyabilmesi için, “üstün yetenek” kavramının aileler ve öğretmenler tarafından anlaşılması önemlidir. Bu kavrama yönelik farkındalığın oluşması ilk olarak üstün yetenekli çocukların belirlenmesine katkı sağlayabilir. Özellikle üstün yetenekli çocukların erken yaşta ilgi, yetenek ve potansiyellerinin belirlenmesi, eğitimlerinde doğru kararların alınmasını ve geleceklerinin doğru yönlendirmesini destekler. Üstün yetenekli çocukların olabildiğince erken belirlenmesi; eğitim ortam ve programlarının düzenlenmesi, anne babanın ve öğretmenlerinin farkındalık düzeyinin arttırılması ve bilinçlendirilmesi ile sağlanacaktır. Potansiyelleri beslenmeyen çocukların üretkenliklerinin kaybolabileceği ve uyumsuzluklar yaşayabilecekleri araştırmalarda ileri sürülmektedir. Onlara uygun programların uygulanması, potansiyellerinin ortaya çıkmasındaki temel faktörlerden birini oluşturmaktadır. Günümüzde zengin uyarıcılarla beslenen çevrenin, yeteneklerin geliştirebilmesi için bir gereklilik olduğu ortadadır. Bugün her açıdan potansiyeline uygun bir eğitimden geçen üstün yetenekli çocukların, geleceğin liderleri, bilim adamları ve sanatçıları olabi- x Üstün Yetenekli Çocuklar lecekleri düşünülürse ailelerin ve öğretmenlerin bu konudaki rolü tartışmasız bir hal almaktadır. Anne babalara, öğretmenlere, öğretmen adaylarına ve bu konuyla ilgilenen herkese “üstün yetenek” kavramıyla ilgili farkındalık oluşturabilmek için hazırladığım bu çalışmada, kavramı genişleterek açıklamak istedim. Çalışmayı ulusal ve uluslararası yapılan araştırmalarla ele alıp, üstün yetenekli çocukların etkinlik örnekleriyle desteklemeye çalıştım. Üstün yetenek kavramının anlaşılmasına ve bu çocukların desteklenmesine katkı sağlayabilirsem ne mutlu bana… Çalışmayı hazırlarken eserlerinden ve bilimsel çalışmalardan yararlandığım, değerli bilim insanlarımıza, Bilim ve Sanat Merkezi öğretmenlerine ve hayata dair iyi bir şeyler yaptığımı hissettiren üstün yetenekli çocuklara ve ailelerine teşekkürü borç bilirim. Eylül, 2018 Ahmet Bildiren