Toplumsal Olayların Bilimi Toplumbilime Giriş

Toplumbilim adıyla yazılan her kitap, kanımızca çok çetin ve zor uğraşları, en yeni araştırma çabalarını gerektiren bir kitap olma niteliğini taşır. En çağdaş en güncel incelemeleri, yaşadığı ülkenin ve dünyanın toplumsal sorunlarını, dahası en çağdaş çeşitli kuram ve uygulamaları kendi içinde taşımak zorunluluğundadır. En azından bir özlemdir bu, beklentidir, bir ulaşılması gereken amaçlardır. Çünkü her toplumbilim kitabı, temel kavramların yanı başında eninde sonunda içinde yaşadığı, toplumsal gerçeklikten esin alır, o toplumsal gerçekliği yansıtır, en güncel en çağdaş araştırma bulgularıyla, toplumsal değişimin ulaştığı en son sınırla bunu yapmaya çalışır. Yazıldığı tarihsel dönemin, içinden çıktığı toplumsal gerçekliğin en alçak gönüllü biçimde de olsa, aynası olur, yaşadığı tarihsel dilimin gereksinimlerini karşılamayı amaçlar, o toplumsal gerçekliğe ışık tutucu, betimleyici ve açıklayıcılık niteliklerini sergiler. Çünkü toplumlar, ülkeler, yeryüzünün koşulları, toplumsal yapılar, zaman denilen o hızlı akışın içinde nicelik ve nitelik olarak sürekli değişirler, başkalaşırlar. Değişim ise yeni kavram ve bulguların oluşmasının kaynağını oluşturur. Değişim, hırsla akıp giden bir nehir gibi zamanın peşinden gider. Kimi kere kavramlar allak bullak edilir, araştırma bulguları sorgulanır, yeni inceleme ve araştırma alanlarına dönüştürülür. Bu süreç ise, toplumsal gerçekliğin hep yeniden üretilme süreci olur. Elinizdeki kitap bu yeniden üretilmenin bir tomurcuğu sayılabilir. Toplumbilim kitabı yazmak en azından bu yüzden zor ve çetin bir üretme etkinliğidir. Değişimin gereksinmelerini karşılayabilmek zordur çünkü. Yeni kaynaklara, araştırmalara ulaşmak, değişimin ulaştığı süreçleri belirleyebilmek, hep yeni çalışmaları, araştırmaları ve yeni toplumsal sorgulama alanlarının üretilmesini gerekli kılar. Toplumbilim, yeryüzünün, dünya perspektifinin gereklerini yansıtabilirse, toplumbilim adına adımlarını hızlı ve güvenli atar. viii Bu kitap üniversiteye yönelik bir ders kitabıdır. Fen- Edebiyat ve eğitim fakültelerinin ilgili bölümlerine uygun program içerikleri taşımaktadır. YÖK’ün kur tanımlarına dengeli olarak hazırlanmıştır. Birbirleriyle kan bağı olan iki akademisyen kişi; biri otuz yedi yılı aşkın hizmet verimi olan baba ve henüz beş yıllık hizmet verimi olan kişi tarafından, yani baba ve oğul tarafından… Hacim olarak büyümeyi değil, nitelik olarak büyümeyi amaçlamıştır. Diğer toplum kitaplarından ayırt edici özelliklerinden birincisi, Batı ve Türk toplumbilim öncülerinin düşüncelerine ağırlıklı olarak önem verilmiş olmasıdır. İkincisi, toplumbilimin, ilk insan bilimi (davranış bilimleri) olması nedeniyle, doğa bilimlerinden ayırt edici özelliklerinin ve bilim olma niteliklerinin açıklanmasıdır. Üçüncüsü, toplumbilimin temel kavramlarının gereksiz ayrıntıların dışında temel nitelikleriyle inceleme konusu yapılmasıdır. Dördüncüsü, Türkiye’nin köy ve kent toplumsal gerçekliğinin dünya toplumsal gerçekliği içindeki yerinin belirlenmeye çalışılmasıdır. Beşincisi, Türkiye’nin toplumsal gerçekliği açısından olabildiğince en yeni istatistiksel bilgileri içinde taşımasıdır.