Şirket Yöneticilerinin Ceza Sorumluluğu Şirket Suçlarında Faillik

ISBN: 9789750291593 — 2024 — 2. Baskı Hukuk Ceza Hukuku

Eserin konusu, özellikle iş dünyasının ürettiği yapısal veya kolektif suçlarda failin tespiti üzerinde yoğunlaşmıştır. Günümüz dünyasındaki ticari hayatın gerektirdiği ulusal ve uluslararası ölçekteki şirketlerin karmaşık yapıları göz önüne alındığında, bu yapı içerisinde işlenen suçların ve faillerin ortaya çıkartılmasında klasik suç teorisi ilkelerinin bir hayli zorlandığı görülmektedir. Bir yandan kolektif olarak icra edilen ticari ilişkilerde suçun oluşmasına katkı veren yatay veya dikey organizasyona bağlı kişi sayısı, karmaşık iş akışı sebebiyle faillerin bulunması, şüphelinin suça verdikleri kişisel katkı ve türlerini tespit etmek zorlaşmış, öte yandan sistemi kuran veya yönetenler ile bu suçlar sebebiyle elde edilen hasıladan "aslan payını" alanların, diğer bir ifadeyle eldiven kullanarak sistemi arkadan yönetenlerin suçla olan bağlantısı tespit edilememektedir. Gerçek failler, suçla doğrudan irtibatlandırılabilen somut bir müdahalede bulunmadıkları veya tipikliğin gerçekleşmesine dış dünyadan görülebilecek bir katkı yapmadıkları izlenimi vermektedirler. Karmaşık şirket yapılarında, suçu işleyen gerçek failleri bulmanın zorluğu karşısında, varsayımsal bir yaklaşımla ticaret sicilinde veya şirket içi sirkülerinde yönetici olarak görev yapan kişilere özel hukuktaki sorumluluğa benzer bir yaklaşımla kusur atfedilerek, bir diğer ifadeyle TCK'da kabul gören kast, taksir ve bunların türlerinden ibaret olan manevi unsur koşuluna uyumsuz bir şekilde müşterek veya dolaylı faillik müesseseleri işletilerek cezalandırılmaları yolu tercih edilmektedir. Eserde; kolektif işleyen ekonomik hayatın içinde yer alan şirketlerin, meşruiyet perdesi arkasına sığınarak suçun icrasına masa başından hâkim olan asıl faillerinin tespiti ve bu kişilerin suçtaki asli rollerine uygun olarak cezalandırılmalarını sağlamaya dönük çalışmalar incelenmiştir.