Milletlerarası Ticari Tahkimde Doğrudan Uygulanan Kuralların Etkisi

ISBN: 9789750239793 — 2016 — 1. Baskı Hukuk Ticaret Hukuku

Milletlerarası ticaretten kaynaklanan uyuşmazlıkların çözümünde gün geçtikçe daha sık başvurulan tahkim yargılamasının tercih edilmesinin altında yatan nedenlerden biri de, tahkim prosedürü ile taraflara sağlanmakta olan, irade serbestisinin yarattığı cazibedir. Zira tahkim müessesesi, taraf iradesinin üstünlüğü ilkesi üzerine kurulmuş ve uyuşmazlıkların çözümü sırasında yargılamanın kim tarafından, nerede ve hangi kurallar uyarınca çözümleneceğinin taraflarca belirlenmesine mahal veren bir sisteme dayanmaktadır. Buna karşılık, tahkim yargılamasında mevcut olan bu serbestliğin sınırlarından birini ise, devletlerin siyasi, sosyal ve ekonomik politikalarını yansıtmak ve bu doğrultudaki menfaatlerini korumak amacıyla düzenlenen ve kapsamlarına giren tüm hukuki olay ve ilişkilere uygulanan doğrudan uygulanan kurallar oluşturmaktadır. Doğrudan uygulanan kurallar, bu özellikleri ile tahkim yargılamasında üstün tutulan taraf iradesi ile devletlerin menfaatlerinin çatışmaları sonucunu ortaya çıkarmaktadır. Bunun neticesi olarak ise, uygulamada ve doktrinde milletlerarası ticari tahkimde doğrudan uygulanan kuralların nasıl tatbik edileceğine ilişkin çeşitli teori ve yaklaşımlar ileri sürülmüştür.