Milletlerarası Taşınır Mal Satış Sözleşmelerine İlişkin Birleşmiş Milletler Antlaşması (Cısg) Kapsamında Muayene Ve İhbar Külfeti

ISBN: 9789750255472 — 2019 — 1. Baskı Hukuk Uluslararası Hukuk

Alıcının malları muayene külfeti CISG madde 38'de, ihbar külfeti ise CISG madde 39'da yer almıştır. Bu iki maddenin söz konusu olması için ilk önce CISG madde 35 anlamında satıcı sözleşmeye aykırı mal teslim etmelidir. CISG madde 38 ve 39 konvansiyon kapsamında verilmiş kararlar içerisinde en çok değinilmiş maddelerdir. Bu maddeler düzenleyici nitelik taşımaktadırlar. Yani taraflar CISG madde 6 gereğince sözleşme ile muayene ve ihbar külfetini ortadan kaldırabilir veya bu külfetlerin doğurabileceği etkileri değiştirebilirler. Bundan başka CISG madde 9 gereğince milletlerarası ticari teamüller veya taraflar arasında alışkanlıkların varlığı durumunda da muayene ve ihbar külfetlerine başvurulmayacaktır. CISG madde 38'de alıcının "koşulların izin verdiği kısa bir süre" dahilinde malları muayene etmesinin, CISG madde 39'da ise "makul bir süre" içerisinde sözleşmeye aykırılık ihbarının gerçekleşmesinin gerekli olduğuna değinilmiştir. Bu tip sürelerin belirlenmesindeki amaç, satıcının eğer mümkünse, eksik ifadan dolayı malları sağlama, ikame mal teslimi, onarım veya başka bir formda alıcının zararını azaltarak aykırılığı giderme yoluyla kendisini uygun düzeye çıkarmasına yardımcı olmaktır. Alıcının malları muayene ve ihbar külfeti değerlendirilirken satıcının bu külfetlerin mümkün olduğunca erken yerine getirilmesi yönündeki çıkarı ile alıcının makul olmayan masraf ve zahmete katlanmaması yönündeki çıkarı birlikte değerlendirilmelidir.