Fen Öğretiminde Probleme Dayalı Öğrenme: 5,6,7 Ve 8. Sınıf Kazanımlarına Yönelik Senaryo Etkinlikleri

Probleme Dayalı Öğrenme (PDÖ), ülkemizde özellikle son yıllarda popüler olan aktif öğrenme ortamları yaratılmasında etkili olabilecek bir yöntemdir. Eğitimciler, PDÖ yaklaşımını; öğrencileri araştırmaya yönlendirdiği, derse karşı olumlu tutum sağladığı, grupça çalışarak bilgi alışverişine yardımcı olduğu, öğrencileri sürekli olarak düşünmeye sevk ettiği ve geleneksel öğretime göre daha fazla öğrenci merkezli olduğu şeklinde değerlendirdikleri görülmektedir. PDÖ’nün amacı, öğrencilerin okulda ve sosyal yaşamlarında karşılaştıkları sorunları çözerken problem çözme becerilerini kullanabilmelerini sağlamaktır. PDÖ’de problemle karşılaşma tesadüfî değil planlı bir karşılaşmadır. Problemle karşılaşan öğrenciler, problemi çeşitli basamaklara göre irdeler ve sonuca ulaşmaya çalışırlar. Burada önemli olan problemin çözüm yolunun tek olmaması, aktif öğrenmeyi temel alması ve işbirliğine açık olmasıdır. Dolayısıyla problem durumunun sık sık değişmesi öğrencilerin yeni gelişmeleri tekrar tekrar gözden geçirmelerine ve böylece bilgilerini güncelleştirmelerine olanak tanır. Bütün bu aşamalar boyunca öğretmen öğrencilerin öğrenmesini yönlendiren bilişsel rehber konumundadır ve bu rehberlik bilgi aktarmaya yönelik değil, bilimsel bilgiye ulaştırmaya yöneliktir. Fen eğitimi ve öğretimindeki yetersizliklerin nedenlerinden biri, günlük hayatta karşılaşılaşılan problemleri çözmeye yönelik deneyler yapılmadan, ağırlıklı olarak düz anlatıma dayalı fen öğretiminin yapılmasıdır. Fen öğretmenleri, okullarda araç-gereç yokluğundan veya öğretmen yetiştirme sürecinde deney yapma becerileri kazandırılmadığından, çok sınırlı düzeyde gösteri deneyleri yapabilmektedirler. Programda yapılan değişikliklerle bilimsel sorgulama ve 21. yüzyıl becerileri ön plana çıkmıştır. Ancak öğretmenler için bu terimlere yönelik yeterince açıklama yer almamaktadır. Bu kitap, fen bilimleri öğretmenleri ile fen ve sınıf öğretmeni adaylarını; probleme dayalı öğrenmenin ne olduğu, buna bağlı deneyleri nasıl yapabilecekleri, öğrencilerin PDÖ’ye dayalı çalışma yapraklarını nasıl değerlendirebilecekleri ve sınırlı imkanlarda bile PDÖ deneylerini nasıl yaptırabilecekleri konusunda bilgilendirmeyi amaçlamaktadır. Kitapta her deneyin sonunda okuyucuların sorularına yanıtlar bulacağı bölümler bulunmaktadır. Ayrıca kitabın etkinlikler bölümünde okuyucuların doldurması beklenen tablo ve grafikler yer almaktadır. Teorik olarak probleme dayalı öğrenme ile ilgili kapsamlı bir kaynak kitap bulunmadığından bu kitabın önemli bir boşluğu dolduracağını umuyoruz. Birer katkı olarak değerlendireceğimiz eleştirilerinizi bekliyor ve teşekkür ediyoruz.