18. Yüzyıl Hattat Şairi Suyolcu-Zadenecib ve Divanı

"Birçok üslûbun görüldüğü 18. yüzyılda Necîb’in yerini belirlemek gerekirse; onun şiirlerinde anlaşılması zor, derin düşünce ve hayallere hemen hiç rastlanmaz. Nâbî etkisinin güçlü bir şekilde hissedildiği bu dönemde, Necîb’in şiirlerinde az da olsa hikemî üslubun izlerini görmek mümkündür. Ancak onu daha çok geleneğin çizdiği çerçeve içerisinde hareket eden klasik üslûp ile bazen geleneğe aykırı söylemleri, şiirlerindeki deyimlerin yoğunluğu, şiirlerinde İstanbul’un semtlerine yer verip gerçek hayattan sahneler sunması gibi sebeplerle mahallî üslûp dairesi içerisinde değerlendirmek mümkündür. Üç bölümden oluşan bu çalışmanın ilk bölümü Necîb’in hayatı, edebî kişiliği, eserleri ve bazı söyleyiş özelliklerine ayrılmıştır. İkinci bölümde Dîvân’ın şekil ve içerik özellikleri incelenmiştir. Şekil özelliklerinde, Dîvân’da yer alan şiirlerin nazım şekilleri, bu şiirlerin kafiye ve redifleri ile şiirlerde kullanılan vezinler irdelenmeye çalışılmıştır. İçerik özellikleri başlığı altında, yukarıda da bahsedildiği üzere, dinî unsurların izine rastlanmayıp klâsik üslûp dairesinde yazdığı şiirlerin muhtevası sevgili, âşık, rakip, bezm ve tabiat penceresinden incelenmiştir. Son bölümde, Dîvân’da yer alan şiirlere, özel isimler dizinine ve eserin yazma nüshasına yer verilmiştir. Kusurları olması muhtemel bu çalışmanın amacı, daha önce üzerinde çalışma yapılmamış olan Suyolcu-zâde Necîb Dîvânı’ında yer alan şiirlerinin transkripsiyonlu metnini oluşturmak, onun edebî kişiliği ile şiir dünyası hakkında tespitlerde bulunarak edebiyat tarihi zincirine bir halka daha ekleyebilmektir. Necîb’in şiirlerinin içerikleriyle ilgili olarak şairin farklı noktalara temas ettiği unsurlar ve onu diğer şairlerden ayıran edebî kişiliğiyle ilgili özellikler incelenmeye çalışıldı. İlk baskısı 2019 yılında yapılan bu çalışmanın müellifinin Devhatü’l-Küttâb isimli hattat tezkiresi de tarafımızca hazırlanırken hem Necîb’le ilgili yeni bilgilere ulaşıldı hem de söz konusu eserle ilgili bilgiler güncellendi. Dîvân’ın ikinci baskısına bu bilgiler eklendi ve metin kısmı da gözden geçirildi." Önsözden